Osteoporoz

Osteoporoz

Osteoporoz kemik kütlesinde azalma ve kemik yapısının zayıflaması sonucunda, kemik kırılganlığında ve kırık ihtimalinde artış kendini gösteren kemik dokusunun en sık görülen hastalığıdır. Osteoporoz aslında sinsi bir hastalıktır ve kırık oluşana kadar belirti vermeyebilir. Ancak en sık görülen yakınmalardan biri sırt ağrısıdır, bu osteoporozun sırt omurlarında yol açtığı küçük kırıklar yüzündendir. Bu kırıkların sayısının artışı ile de omurlarda çökme meydana gelir, Hastanın sırtında kamburluk oluşur ve boy kısalır. Oluşan kırıklar, hem ölüm riskini artırmakta hem de sakatlığa neden olarak yaşam kalitesini bozmaktadır. 50 yaş üzeri her 3 kadından birinde ve her 12 erkekten birinde osteoporoza bağlı kırık gelişmektedir. Kalça kırıkları nedeniyle birçok ülkede en önemli ölüm sebepleri arasındadır.

TEDAVİ: Kemiğin kütlesini korumak, onu tekrar oluşturmaktan daha kolay ve ekonomik olduğu için kemik sağlığını korumak ve kemik kaybını önlemek en etkili yöntemdir. Osteoporoz tedavisinde kemik yıkımını azaltan ve yapımını arttıran ilaçlar da kullanılmaktadır. Kalsiyum ve D vitamini bu ilaçlar içinde en yaygın kullanılanlardır.

Osteoporozun önlenmesi ve tedavisi için en önemli mineral kalsiyumdur. Yaşa bağlı olarak günlük alınması gereken kalsiyum miktarı 500-1500 mg/gün arasında değişir. Hayvansal ürünlerden ziyade, sebzeler yoluyla alımı daha önemlidir. Bunun yanında D, K, A, B12 ve folik asit gibi vitaminlerin yeterli miktarda alınması gerekir. Sağlıklı kemikler için günde 400-800 İÜ D vitamini alınmalıdır ve en az günde 15 dakika güneşlenmek gerekmektedir. Kemik kitlesinin korunması ve genel sağlık açısından sigaradan ve besinlerle alınan kemik hırsızlarından(Alkol, kafein, şeker, tuz) uzak durulmalıdır.

Fizik tedavi ağrı giderici özelliğinden dolayı osteoporotik kırıklarda uygulanılır. Duruş eğitimi ve kas güçlendirici egzersizler osteoporoz rehabilitasyonu için önemlidir. Yürüyüşler, fizyoterapist eşliğinde ağırlık çalışmaları, aerobik egzersizler gibi aktiviteler osteoporoz tedavisi için çok iyidir.

Korse kullanımı ostoporotik kırıkların başlangıç döneminde iyileşmeyi desteklemek için önerilebilir.

Osteoporoz gelişmiş olan hastalarda, kırıkların önlenmesi için uyku verecek ilaçların kullanımından uzak durulmalıdır. Görme kusuru varsa bunun tedavisi ve iyi bir aydınlatma gereklidir. Yerde, ayağın takılmasına ya da kaymasına yol açacak kilim, çocuk oyuncağı gibi şeyler bulunmamalıdır. Merdivenlere, koridorlara tutunmak için trabzanlar yapılabilir.

Osteoporozun tedavisinde kullanılan çeşitli farmakolojik ilaçlar; kemik rezorpsiyonunun azaltılması, kemik yapımı ve mineral yoğunluğunun artırılması, mikromimari yapının düzeltilmesi ve dolayısıyla kırık riskinin azaltılması amaçlanmaktadır. Bu amaçla kullanılan ilaçlar: 1. Hormon replasman tedavisi 2. Bifosfonatlar 3. Kalsitonin 4. SERM (Selektif östrojen reseptör modülatörleri) 5. D vitamini metabolitleri 6. Stronsiyum 7. Parathormon (PTH)’dur.